Karbonhidratların Beslenmedeki Yeri Nedir?

Karbonhidratların Beslenmedeki Yeri Nedir?

Karbonhidratlar şeker molekülleridir. Proteinler ve yağlarla birlikte vücudun temel besin kaynağını oluştururlar.

 

Vücut yiyecek ve içeceklerle alınan karbonhidratları şekere, yani glukoza çevirir. Glukoz vücudun temel enerji kaynağıdır.

 

İhtiyaca göre glukoz vücut tarafından hemen kullanılabilir veya karaciğer ve kaslarda depolanabilir.

 

Temel olarak üç çeşit karbonhidrat vardır:
 

🔸Basit karbonhidratlar: Karbonhidratların en basit formlarıdır. Tatlılara konulan beyaz şeker, meyvelerin ve sebzelerin içinde doğal olarak bulunan fruktoz ve sütün içinde bulunan laktoz, basit karbonhidratlara örnektir.

 

🔸Nişastalar: Nişastalar kompleks karbonhidratların bir çeşididir. Vücut nişastaları şekere dönüştürür ve enerji elde etmek için kullanır. Patates, mısır, bezelye gibi bazı sebzeler nişasta içerirler. Ekmek ve makarna da nişastaya örnek olarak verilebilir.

 

🔸Lifler: Lifler de kompleks karbonhidratlardır ancak vücut çoğu lif türünü tam olarak parçalayamaz. Bu nedenle lifli yiyecekler tok hissetmeyi sağlayarak fazla yemenin önüne geçer. Pek çok sebze, meyve, kuruyemiş, bakliyat ve tam tahıllar lif içerir.

 

Kırmızı et, beyaz et, balık ve yağlar ise karbonhidrat içermez.

 

Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere karbonhidratlar vücut için gereklidir ancak yediğimiz karbonhidratların türü ve miktarı sağlığımızı etkilemektedir.

 

Karbonhidrat seçiminde dikkat etmemiz gereken hususları şu şekilde sıralayabiliriz:

 

🔸Fazla besin değeri olmayan ancak bol ilave şeker içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durmakta fayda vardır. Bu yiyecek ve içecekler kan şekerini yükseltip kilo alımına neden olmaktadır.

 

🔸Tahıl tercihini tam tahıllardan yana kullanmak daha sağlıklıdır çünkü bu besinler vitamin, mineral, lif gibi vücudun ihtiyacı olan pek çok maddeyi içermektedir.

 

🔸Basit karbonhidratlar yerine bol lifli gıdalar tüketmek daha doğrudur çünkü lifli gıdalar kandaki şeker düzeyinde ani sıçramalara neden olmaz, tokluk hissini sağlayarak kilo kontrolüne katkı sağlar, mide ve barsak sağlığı için faydalıdır.

 

🔸Kişilerin günlük karbonhidrat ihtiyacı yaş, cinsiyet, genel sağlık durumu, fiziksel aktivite düzeyi gibi faktörlere göre değişkenlik gösterebilir. Yine de bir genelleme yapacak olursak, ortalama bir kişi günlük kalori ihtiyacının %45 ila %65’ini karbonhidratlardan alabilir.

 

🔸Son yıllarda popüler olan “düşük karbonhidrat” diyetleri, fazla kilolarını vermek isteyenler için bir seçenek olabilir ancak bu diyetler günlük alınan lif miktarını da azalttığı için uzun sürelerle devam ettirilmeleri uygun olmayabilir. Bu ve benzer nedenlerle böyle bir diyete başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışılmasını öneriyoruz.

 

#saglikcimnet #saglikcim #wholemedics #wholemedicscomtr #karbonhidratlar #karbonhidrat #lifler #nisasta #dusukkarbonhidratlibeslenme